Verrijkende landbouw begint op het land
Het perspectief ‘Land’ gaat over het gebruik van de fysische, chemische en biologische omgeving van de ‘Mens’, op basis waarvan hij diverse ‘Waarden’ weet te benutten c.q. creëren.
Het begrip ‘Land’ definiëren wij in dit kader als het geheel van bodem- en wateroppervlakten in een gebied, inclusief de daarin levende flora en fauna. Een brede definitie dus die alle aspecten van onze fysieke, geologisch en biologische leefomgeving omvat, inclusief de variatie daarin (‘terrein’, ‘landschap’).
Voor de bodem maken we onderscheid tussen 5 functies: klimaatregulatie (koolstof), mineralenkringlopen, biodiversiteit, waterzuivering en –berging en uiteraard voedselproductie.
Drie stappen
Om te komen tot een volhoudbare landbouw op basis van een gezond bodem- en watersysteem, zijn drie stappen nodig:
- Het bepalen van de huidige kwaliteit van de bodem en de variatie daarin (in horizontaal vlak én in diepte) en de toestand van het lokale watersysteem
- Het bepalen van de ‘juiste’, volhoudbare en daarmee gewenste kwaliteit van dit bodem- en watersysteem. Dit is een puzzel op diverse schaalniveaus en impliceert een afweging tussen het belang dan aan verschillende bodemfuncties wordt gehecht
- Selectie van gebruiks- en beheermaatregelen welke op perceels-, bedrijfs- en/of gebiedsniveau kunnen worden ingezet om van de huidige naar de ‘juiste’ kwaliteit van het bodem- en watersysteem te komen.
Op dit moment blijkt dat (deelaspecten van) de volhoudbaarheid van landgebruik op diverse wijzen wordt (worden) bepaald. Sommige tools zijn gericht op puur meten en benchmarken, andere zijn gekoppeld aan managementadvies en weer andere dienen als verantwoordingsinstrument. Ze variëren enorm in tijdschaal (waarop ze valide zijn/blijven dan wel waarover ze uitspraken doen) en in ruimtelijke schaal (waarop ze van toepassing zijn).
Wij denken dat met land als startpunt van het denken over de gewenste vormen en niveaus van voedselproductie in een gebied, de volhoudbaarheid kan worden gegarandeerd. We zien een sleutelrol voor het integraal en op een praktisch niveau aanbieden van de thans nog versnipperde kennis en kunde op het vlak van duurzaam land- en bodembeheer.
Lees ook de visie achter de perspectieven waarde en mens.
Land Waarde Mens